Gan Yu San Shi Ba Shou
感遇三十八首
Wei Yue Sheng Xi Hai ,You Yang Shi Dai Sheng 。
微月生西海,幽阳始代升。
Yuan Guang Zheng Dong Man ,Yin Bo Yi Chao Ning 。
圆光正东满,阴魄已朝凝。
Tai Ji Sheng Tian De ,San Yuan Geng Fei Xing 。
太极生天地,三元更废兴。
Zhi Jing Liang Si Zai ,San Wu Shei Neng Zheng 。
至精谅斯在,三五谁能征。
Lan Re Sheng Chun Xia ,Qian Wei He Qing Qing 。
兰若生春夏,芊蔚何青青。
You Du Kong Lin Se ,Zhu Rui Mao Zi Jing 。
幽独空林色,朱蕤冒紫茎。
Chi Chi Bai Ri Wan ,Niao Niao Qiu Feng Sheng 。
迟迟白日晚,袅袅秋风生。
Sui Hua Jin Yao La ,Fang Yi Jing He Cheng 。
岁华尽摇落,芳意竟何成。
Cang Cang Ding Ling Sai ,Jin Gu Mian Huang Tu 。
苍苍丁零塞,今古缅荒途。
Ting Hou He Cui Wu ,Bao Gu Mo Quan Qu 。
亭堠何摧兀,暴骨无全躯。
Huang Sha Mu Na Qi ,Bai Ri Yin Xi Yu 。
黄沙幕南起,白日隐西隅。
Han Jia San Shi Mo ,Ceng Yi Shi Xiong Nu 。
汉甲三十万,曾以事凶奴。
Dan Jian Sha Chang Si ,Shei Lian Sai Shang Gu 。
但见沙场死,谁怜塞上孤。
Le Yang Wei Wei Jiang ,Shi Zi Xun Jun Gong 。
乐羊为魏将,食子殉军功。
Gu Rou Ju Xiang Bao ,Ta Ren An De Zhong 。
骨肉且相薄,他人安得忠。
Wu Wen Zhong Shan Xiang ,Nai Shu Fang Ni Weng 。
吾闻中山相,乃属放麑翁。
Gu Shou You Bu Ren ,Kuang Yi Feng Jun Zhong 。
孤兽犹不忍,况以奉君终。
Shi Ren Jin Qiao Zhi ,Yu Dao Re Tong Meng 。
市人矜巧智,于道若童蒙。
Qing Duo Xiang Kua Chi ,Bu Zhi Shen Suo Zhong 。
倾夺相夸侈,不知身所终。
He Jian Xuan Zhen Zi ,Guan Shi Yu Hu Zhong 。
曷见玄真子,观世玉壶中。
Yao Ran Wei Tian De ,Cheng Hua Ru Mo Qiong 。
窅然遗天地,乘化入无穷。
Wu Guan Long Bian Hua ,Nai Zhi Zhi Yang Jing 。
吾观龙变化,乃知至阳精。
Dan Lin He Ming Mi ,You Dong Mo Liu Hang 。
石林何冥密,幽洞无留行。
Gu Zhi De Xian Dao ,Xin Yu Yuan Hua Bing 。
古之得仙道,信与元化并。
Xuan Gan Fei Xiang Shi ,Shei Neng Ce Shen Ming 。
玄感非象识,谁能测沈冥。
Shi Ren Ju Mu Jian ,Han Jiu Xiao Dan Jing 。
世人拘目见,酣酒笑丹经。
Kun Lun You Yao Shu ,An De Cai Ji Ying 。
昆仑有瑶树,安得采其英。
Bai Ri Mei Bu Gui ,Qing Yang Shi Mu Yi 。
白日每不归,青阳时暮矣。
Mang Mang Wu He Sai ,Lin Wo Guan Mo Shi 。
茫茫吾何思,林卧观无始。
Zhong Fang Wei Shi Hui ,Ti Gui Ming Bei Er 。
众芳委时晦,鶗鴂鸣悲耳。
Hong Huang Gu Yi Tui ,Shei Shi Chao Ju Zi 。
鸿荒古已颓,谁识巢居子。
Wu Guan Kun Lun Hua ,Ri Yue Lun Dong Ming 。
吾观昆仑化,日月沦洞冥。
Jing Bo Xiang Jiao Hui ,Tian Rang Yi Luo Sheng 。
精魄相交会,天壤以罗生。
Zhong Ni Tui Tai Ji ,Lao Dan Gui Yao Ming 。
仲尼推太极,老聃贵窈冥。
Xi Fang Jin Xian Zi ,Chong Yi Nai Mo Ming 。
西方金仙子,崇义乃无明。
Kong Se Jie Ji Mie ,Yuan Ye Ding He Cheng 。
空色皆寂灭,缘业定何成。
Ming Jiao Xin Fen Ji ,Si Sheng Ju Wei Ting 。
名教信纷藉,死生俱未停。
Sheng Ren Bi Yuan Ming ,Ju Shi Luan Ji Zhen 。
圣人秘元命,惧世乱其真。
Ru He Song Gong Bei ,Hui Jue Wu Shi Ren 。
如何嵩公辈,诙谲误时人。
Xian Tian Cheng Wei Mei ,Jie Luan Huo Shei Yin 。
先天诚为美,阶乱祸谁因。
Chang Cheng Bei Hu Kou ,Ying Huo Fa Ji Qin 。
长城备胡寇,嬴祸发其亲。
Chi Jing Ji Mi Han ,Zi Nian He Jiu Qin 。
赤精既迷汉,子年何救秦。
Qu Qu Tao Li Hua ,Duo Yan Si Ru Ma 。
去去桃李花,多言死如麻。
Shen Ju Guan Yuan Hua ,Fei Ran Zheng Duo Yi 。
深居观元化,悱然争朵颐。
Chan Shui Xiang Dan Shi ,Li Hai Fen 。
谗说相啖食,利害纷。
Bian Bian Kua Pi Zi ,Rong Yao Geng Xiang Chi 。
便便夸毗子,荣耀更相持。
Wu Guang Rang Tian Xia ,Shang Gu Jing Dao Zhui 。
务光让天下,商贾竞刀锥。
Yi Yi Hang Cai Zhi ,Mo Shi Tong Yi Shi 。
已矣行采芝,万世同一时。
Wu Ai Gui Gu Zi ,Qing Xi Mo Gou Fen 。
吾爱鬼谷子,青溪无垢氛。
Nang Gua Jing Shi Dao ,Wei Shen Zai Bai Yun 。
囊括经世道,遗身在白云。
Qi Xiong Fang Long Dou ,Tian Xia Jiu Mo Jun 。
七雄方龙斗,天下久无君。
Fu Rong Bu Zu Gui ,Zun Yang Hui Shi Wen 。
浮荣不足贵,遵养晦时文。
Shu Ke Mi Yu Zhou ,Juan Zhi Bu Ying Fen 。
舒可弥宇宙,卷之不盈分。
Qi Tu Shan Mu Shou ,Kong Yu Mi Lu Qun 。
岂徒山木寿,空与麋鹿群。
You You Na Shan Lu ,Li Gu Yi Mei He 。
呦呦南山鹿,罹罟以媒和。
Qiao Yao Qing Gui Shu ,You Du Yi Cheng Ke 。
招摇青桂树,幽蠹亦成科。
Shi Qing Gan Jin Xi ,Rong Yao Fen Ru He 。
世情甘近习,荣耀纷如何。
Yuan Zeng Wei Xiang Fu ,Qin Ai Sheng Huo Luo 。
怨憎未相复,亲爱生祸罗。
Yao Tai Qing Qiao Xiao ,Yu Bei Yun Shuang E 。
瑶台倾巧笑,玉杯殒双蛾。
Shei Jian Ku Cheng Nie ,Qing Qing Cheng Fu Ke 。
谁见枯城蘖,青青成斧柯。
Lin Ju Bing Shi Jiu ,Shui Mu Dan Gu Qing 。
林居病时久,水木澹孤清。
Xian Wo Guan Wu Hua ,You You Nian Mo Sheng 。
闲卧观物化,悠悠念无生。
Qing Chun Shi Meng Da 。
青春始萌达。
Zhu Huo Yi Man Ying 。
朱火已满盈。
Cu La Fang Zi Ci ,Gan Tan He Shi Ping 。
徂落方自此,感叹何时平。
Lin Qi Qi Shi Dao ,Tian Ming Liang You You 。
临歧泣世道,天命良悠悠。
Xi Ri Yan Wang Zi ,Yu Ma Sui Chao Zhou 。
昔日殷王子,玉马遂朝周。
Bao Ding Lun Yi Gu ,Yao Tai Cheng Gu Qiu 。
宝鼎沦伊谷,瑶台成古丘。
Xi Shan Shang Wei Lao ,Dong Ling You Gu Hou 。
西山伤遗老,东陵有故侯。
Gui Ren Nan De Yi ,Shang Ai Zai Xu Yu 。
贵人难得意,赏爱在须臾。
Mo Yi Xin Ru Yu ,Tan Ta Ming Yue Zhu 。
莫以心如玉,探他明月珠。
Xi Chen Wai Tao Zi ,Jin Wei Chong Shi Tu 。
昔称夭桃子,今为舂市徒。
Chi Xiao Bei Dong Guo ,Mi Lu Qi Gu Su 。
鸱鸮悲东国,麋鹿泣姑苏。
Shei Jian Chi Yi Zi ,Bian Zhou Qu Wu Hu 。
谁见鸱夷子,扁舟去五湖。
Sheng Ren Qu Yi Jiu ,Gong Dao Mian Liang Nan 。
圣人去已久,公道缅良难。
Chi Chi Kua Pi Zi ,Yao Yu Yi Wei Man 。
蚩蚩夸毗子,尧禹以为谩。
Jiao Rong Gui Gong Qiao 。
骄荣贵工巧。
Shi Li Die Xiang Gan 。
势利迭相干。
Yan Wang Zun Le Yi ,Fen Guo Yuan Tong Huan 。
燕王尊乐毅,分国愿同欢。
Lu Lian Rang Ji Jue ,Wei Zu Qu Han Dan 。
鲁连让齐爵,遗组去邯郸。
Yi Ren Xin Wang Yi ,Gan Ji Wei Shei Tan 。
伊人信往矣,感激为谁叹。
You Ju Guan Tian Yun ,You You Nian Qun Sheng 。
幽居观天运,悠悠念群生。
Zhong Gu Dai Xing Mei ,Hao Sheng Mo Neng Zheng 。
终古代兴没,豪圣莫能争。
San Ji Lun Zhou Nan ,Qi Xiong Mie Qin Ying 。
三季沦周赧,七雄灭秦嬴。
Fu Wen Chi Jing Zi ,Di Jian Ru Xian Jing 。
复闻赤精子,提剑入咸京。
Yan Guang Ji Mo Xiang ,Jin Lu Fu Zong Heng 。
炎光既无象,晋虏复纵横。
Yao Yu Dao Yi Mei ,Hun Nve Shi Fang Hang 。
尧禹道已昧,昏虐势方行。
Qi Mo Dang Shi Xiong ,Tian Dao Yu Hu Bing 。
岂无当世雄,天道与胡兵。
Duo Duo An Ke Yan ,Shi Zui Er Wei Xing 。
咄咄安可言,时醉而未醒。
Zhong Ni Ni Dong Lu ,Bai Yang Dun Xi Ming 。
仲尼溺东鲁,伯阳遁西溟。
Da Yun Zi Gu Lai ,Lv Ren Hu Tan Zai 。
大运自古来,旅人胡叹哉。
Wei Yi Shi Yi Jiu ,Gu Geng Dao Si Qiong 。
逶迤势已久,骨鲠道斯穷。
Qi Mo Gan Ji Zhe ,Shi Su Tui Ci Feng 。
岂无感激者,时俗颓此风。
Guan Yuan He Ji Bi ,Jiao Jiao Yu Ling Zhong 。
灌园何其鄙,皎皎于陵中。
Shi Dao Bu Xiang Rong ,Jie Jie Zhang Chang Gong 。
世道不相容,喈喈张长公。
Sheng Ren Bu Li Ji ,You Ji Zai Yuan Yuan 。
圣人不利己,忧济在元元。
Huang Wu Fei Yao Yi ,Yao Tai An Ke Lun 。
黄屋非尧意,瑶台安可论。
Wu Wen Xi Fang Hua ,Qing Jing Dao Mi Dui 。
吾闻西方化,清净道弥敦。
Nai He Qiong Jin Yu ,Diao Ke Yi Wei Zun 。
奈何穷金玉,雕刻以为尊。
Yun Gou Shan Lin Jin ,Yao Tu Zhu Cui Fan 。
云构山林尽,瑶图珠翠烦。
Gui Gong Shang Wei Ke ,Ren Li An Neng Cun 。
鬼工尚未可,人力安能存。
Kua Yu Kuo Zeng Lei ,Jin Zhi Dao Yu Hun 。
夸愚适增累,矜智道逾昏。
Xuan Tian You Ju Mo ,Qun Yi He Chi Chi 。
玄天幽且默,群议曷嗤嗤。
Sheng Ren Jiao You Zai ,Shi Yun Jiu Ling Yi 。
圣人教犹在,世运久陵夷。
Yi Sheng Jiang He Ji ,You Zui Bu Neng Chi 。
一绳将何系,忧醉不能持。
Qu Qu Hang Cai Zhi ,Wu Wei Chen Suo Qi 。
去去行采芝,勿为尘所欺。
Qing Ling You Tian De ,Yu Shi Ben Mo Huan 。
蜻蛉游天地,与世本无患。
Fei Fei Wei Neng Zhi ,Huang Qiao Lai Xiang Gan 。
飞飞未能止,黄雀来相干。
Rang Hou Fu Qin Chong ,Jin Dan Bi Jiao Huan 。
穰侯富秦宠,金石比交欢。
Chu Ru Xian Yang Li ,Zhu Hou Mo Gan Yan 。
出入咸阳里,诸侯莫敢言。
Ning Zhi Shan Dong Ke ,Ji Nu Qin Wang Gan 。
宁知山东客,激怒秦王肝。
Bu Yi Qu Cheng Xiang ,Qian Zai Wei Xin Suan 。
布衣取丞相,千载为辛酸。
Wei Shuang Zhi Sui Yan ,Fu Ke Shi Qing Qing 。
微霜知岁晏,斧柯始青青。
Kuang Nai Jin Tian Xi ,Hao Lou Zhan Qun Ying 。
况乃金天夕,浩露沾群英。
Deng Shan Wang Yu Zhou ,Bai Ri Yi Xi Ming 。
登山望宇宙,白日已西暝。
Yun Hai Fang Dang Jue ,Gu Lin An De Ning 。
云海方荡潏,孤鳞安得宁。
Fei Cui Chao Na Hai ,Xiong Ci Zhu Shu Lin 。
翡翠巢南海,雄雌珠树林。
He Zhi Mei Ren Yi ,Jiao Ai Bi Huang Jin 。
何知美人意,骄爱比黄金。
Sha Shen Yan Zhou Li ,Wei Yu Yu Tang Yin 。
杀身炎州里,委羽玉堂阴。
Yi Ni Guang Shou Shi ,Wei Rui Lan Jin Qin 。
旖旎光首饰,葳蕤烂锦衾。
Qi Bu Zai Xia Yuan ,Yu Luo Hu Jian Xun 。
岂不在遐远,虞罗忽见寻。
Duo Cai Xin Wei Lei ,Tan Xi Ci Zhen Qin 。
多材信为累,叹息此珍禽。
Qie Ping Zhe Shei Zi ,Jiao Fu Dang Qing Chun 。
挈瓶者谁子,娇服当青春。
San Wu Ming Yue Man ,Ying Ying Bu Zi Zhen 。
三五明月满,盈盈不自珍。
Gao Tang Wei Jin Yu ,Wei Lv Xuan Qian Jun 。
高堂委金玉,微缕悬千钧。
Ru He Fu Gong Ding ,Bei Duo Xiao Shi Ren 。
如何负公鼎,被夺笑时人。
Xuan Chan Hao Bai Lou ,Ci Sui Yi Cuo Tuo 。
玄蝉号白露,兹岁已蹉跎。
Qun Wu Cong Da Hua ,Gu Ying Jiang Nai He 。
群物从大化,孤英将奈何。
Yao Tai You Qing Diao ,Yuan Shi Yu Shan He 。
瑶台有青鸟,远食玉山禾。
Kun Lun Jian Xuan Feng ,Qi Fu Yu Yun Luo 。
昆仑见玄凤,岂复虞云罗。
Huang Zai Mu Tian Zi ,Hao Yu Bai Yun Ji 。
荒哉穆天子,好与白云期。
Gong Nv Duo Yuan Kuang ,Ceng Cheng Bi E Mei 。
宫女多怨旷,层城闭蛾眉。
Ri Dan Yao Chi Le ,Qi Shang Tao Li Shi 。
日耽瑶池乐,岂伤桃李时。
Qing Tai Kong Wei Jue ,Bai Fa Sheng Luo Wei 。
青苔空萎绝,白发生罗帷。
Chao Fa Yi Dou Zhu ,Hao Ran Sai Gu Xiang 。
朝发宜都渚,浩然思故乡。
Gu Xiang Bu Ke Jian ,Lu Ge Wu Shan Yang 。
故乡不可见,路隔巫山阳。
Wu Shan Cai Yun Mei ,Gao Qiu Zheng Wei Mang 。
巫山彩云没,高丘正微茫。
Zhu Li Wang Yi Jiu ,Ti La Zhan Yi Chang 。
伫立望已久,涕落沾衣裳。
Qi Ci Yue Xiang Gan ,Yi Xi Chu Xiang Wang 。
岂兹越乡感,忆昔楚襄王。
Chao Yun Mo Chu Suo ,Jing Guo Yi Lun Wang 。
朝云无处所,荆国亦沦亡。
Xi Ri Zhang Hua Yan ,Jing Wang Le Huang Yin 。
昔日章华宴,荆王乐荒淫。
Ni Jing Cui Yu Gai ,She Si Yun Meng Lin 。
霓旌翠羽盖,射兕云梦林。
Qie Lai Gao Tang Guan ,Chang Wang Yun Yang Cen 。
朅来高唐观,怅望云阳岑。
Xiong Tu Jin He Zai ,Huang Qiao Kong Ai Yin 。
雄图今何在,黄雀空哀吟。
Ding Hai Sui Yun Mu ,Xi Shan Shi Jia Bing 。
丁亥岁云暮,西山事甲兵。
Ying Liang Za Qiong Dao ,He Ji Zheng Qiang Cheng 。
赢粮匝邛道,荷戟争羌城。
Yan Dong Yin Feng Jin ,Qiong Xiu Xie Yun Sheng 。
严冬阴风劲,穷岫泄云生。
Hun Yi Mo Zhou Ye ,Yu Xi Fu Xiang Jing 。
昏曀无昼夜,羽檄复相惊。
Quan Ju Jing Mo Ren ,Beng Wei Zou Jiu Ming 。
拳局竞万仞,崩危走九冥。
Ji Ji Feng He Li ,Ai Ai Bing Xue Hang 。
籍籍峰壑里,哀哀冰雪行。
Sheng Ren Yu Yu Zhou ,Wen Dao Tai Jie Ping 。
圣人御宇宙,闻道泰阶平。
Rou Shi Mou He Shi ,Li Huo Mian Zong Heng 。
肉食谋何失,藜藿缅纵横。
Ke Lian Yao Tai Shu ,Zhuo Zhuo Jia Ren Zi 。
可怜瑶台树,灼灼佳人姿。
Bi Hua Ying Zhu Shi ,Pan She Qing Chun Shi 。
碧华映朱实,攀折青春时。
Qi Bu Cheng Guang Chong ,Rong Jun Bai Yu Chi 。
岂不盛光宠,荣君白玉墀。
Dan Hen Gong Fang Xie ,Diao Shang Gan Suo Sai 。
但恨红芳歇,凋伤感所思。
Qie Lai Hao You Zi ,Shi Li Huo Zhi Men 。
朅来豪游子,势利祸之门。
Ru He Lan Gao Tan ,Gan Ji Zi Sheng Yuan 。
如何兰膏叹,感激自生冤。
Zhong Qu Ming Suo Bi ,Shi Qi Dao You Cun 。
众趋明所避,时弃道犹存。
Yun Yuan Ji Yi Shi ,Luo Wang Yu Shei Lun 。
云渊既已失,罗网与谁论。
Ji Shan You Gao Jie ,Xiang Shui You Qing Yuan 。
箕山有高节,湘水有清源。
Wei Ying Bai Ou Diao ,Ke Wei Xi Xin Yan 。
唯应白鸥鸟,可为洗心言。
Suo Ju You Ji Ri ,Yan Xia Hu Ran Cui 。
索居犹几日,炎夏忽然衰。
Yang Cai Jie Yin Yi ,Qin You Jin Kui Wei 。
阳彩皆阴翳,亲友尽睽违。
Deng Shan Wang Bu Jian ,Ti Qi Jiu Lian Er 。
登山望不见,涕泣久涟洏。
Su Meng Gan Yan Se ,Re Yu Bai Yun Ji 。
宿梦感颜色,若与白云期。
Ma Shang Jiao Hao Zi ,Qu Zhu Zheng Chi Chi 。
马上骄豪子,驱逐正蚩蚩。
Shu Shan Yu Chu Shui ,Xie Shou Zai He Shi 。
蜀山与楚水,携手在何时。
Jin Ding Ge Shen Dan ,Shi Ren Jiang Jian Qi 。
金鼎合神丹,世人将见欺。
Fei Fei Ji Yang Zi ,Hu Nai Zai E Mei 。
飞飞骑羊子,胡乃在峨眉。
Bian Hua Gu You Lei ,Fang Fei Neng Ji Shi 。
变化固幽类,芳菲能几时。
Pi Ke Ku Lun Shi ,You Mei Ri Qin Zi 。
疲疴苦沦世,忧痗日侵淄。
Juan Ran Gu You He ,Bai Yun Kong Ti Ti 。
眷然顾幽褐,白云空涕洟。
Shuo Feng Chui Hai Shu ,Xiao Tiao Bian Yi Qiu 。
朔风吹海树,萧条边已秋。
Ting Shang Shei Jia Zi ,Ai Ai Ming Yue Lou 。
亭上谁家子,哀哀明月楼。
Zi Yan You Yan Ke ,Jie Fa Shi Yuan You 。
自言幽燕客,结发事远游。
Chi Wan Sha Gong Li ,Bai Ren Bao Si Chou 。
赤丸杀公吏,白刃报私仇。
Bi Chou Zhi Hai Shang ,Bei Yi Ci Bian Zhou 。
避仇至海上,被役此边州。
Gu Xiang San Qian Li ,Liao Shui Fu You You 。
故乡三千里,辽水复悠悠。
Mei Fen Hu Bing Ru ,Chang Wei Han Guo Xiu 。
每愤胡兵入,常为汉国羞。
He Zhi Qi Shi Zhan ,Bai Shou Wei Feng Hou 。
何知七十战,白首未封侯。
Ben Wei Gui Gong Zi ,Ping Sheng Shi Ai Cai 。
本为贵公子,平生实爱才。
Gan Shi Sai Bao Guo ,Ba Jian Qi Hao Lai 。
感时思报国,拔剑起蒿莱。
Xi Chi Ding Ling Sai ,Bei Shang Chan Yu Tai 。
西驰丁零塞,北上单于台。
Deng Shan Jian Qian Li ,Huai Gu Xin You Zai 。
登山见千里,怀古心悠哉。
Shei Yan Wei Wang Huo ,Mo Mie Cheng Chen Ai 。
谁言未忘祸,磨灭成尘埃。
Hao Ran Zuo He Mu ,Wu Shu You E Mei 。
浩然坐何慕,吾蜀有峨眉。
Nian Yu Chu Kuang Zi ,You You Bai Yun Ji 。
念与楚狂子,悠悠白云期。
Shi Zai Bei Bu Hui ,Ti Qi Jiu Lian Er 。
时哉悲不会,涕泣久涟洏。
Meng Deng Sui Shan Xue ,Na Cai Wu Shan Zhi 。
梦登绥山穴,南采巫山芝。
Tan Yuan Guan Qun Hua ,Wei Shi Cong Yun Chi 。
探元观群化,遗世从云螭。
Wan Luan Shi Yong Yi ,Gan Wu Bu Jian Zhi 。
婉娈时永矣,感悟不见之。
Chao Ru Yun Zhong Jun ,Bei Wang Chan Yu Tai ,Hu Qin He Mi Er ,Sha Shuo Qi Xiong Zai 。
朝入云中郡,北望单于台,胡秦何密迩,沙朔气雄哉。
Ji Ji Tian Jiao Zi ,Chang Kuang Yi Fu Lai 。
藉藉天骄子,猖狂已复来。
Sai Yuan Mo Ming Jiang ,Ting Hou Kong Cui Wei 。
塞垣无名将,亭堠空崔嵬。
Duo Jie Wu He Tan ,Bian Ren Tu Cao Lai 。
咄嗟吾何叹,边人涂草莱。
Zhong Ni Tan Yuan Hua ,You Hong Shun Yang He 。
仲尼探元化,幽鸿顺阳和。
Da Yun Zi Ying Su ,Chun Qiu Di Lai Guo 。
大运自盈缩,春秋递来过。
Mang Biao Hu Hao Nu ,Mo Wu Xiang Fen Mi 。
盲飙忽号怒,万物相纷劘。
Ming Hai Jie Zhen Dang ,Gu Feng Ji Ru He 。
溟海皆震荡,孤凤其如何。
暂无
(1)生:一作“出”。
(2)代:一作“化”。
(3)正:一作“恰”。
(4)兰:兰草。若:杜若,杜衡,生于水边的香草。
(5)芊蔚:指草木茂盛状。
(6)朱:红花。蕤:花下垂状。
(7)迟迟:徐行貌。
(8)岁华:草木一年一度开花,故云。摇落:凋零。
(9)苍苍:青色。丁零:古代北方种族名,曾属匈奴。
(10)亭堠:指北方戍兵居住守望的堡垒。摧兀:险峻的样子。
(11)上:一作“下”。
(12)食子殉军功:典出《战国策·魏策一》。
(13)且:一作“尚”。
(14)麑:幼鹿。。
(15)犹:一作“且”。
(16)况:一作“矧”。
(17)象:一作“蒙”。
(18)沈:一作“沦”。
(19)定:一作“亦”。
(20)诙:一作“谈”。
(21)元化:一作“群动”。
(22)久:一作“乱”。
(23)可:一作“之”。
(24)枯:一作“孤”。蘖:一作“树”。
(25)古:一作“故”。
(26)迭:一作“递”。
(27)鲁:一作“仲”。
(28)止:一作“去”。
(29)丞:一作“卿”。
(30)娇:一作“妖”。
(31)落:一作“泪”。
(32)泄:一作“油”。
(33)曀:一作“黩”。
(34)走:一作“远”。
(35)籍籍:一作“寂寂”。
(36)怜:一作“惜”。
(37)为:一作“与”。
(38)犹:一作“独”。
(39)梦:一作“昔”。
(40)马上:一作“世中”。
(41)神:一作“还”。
(42)幽:一作“非”。
(43)痗:一作“悔”。
(44)刃:一作“日”。
(45)递:一作“迭”。
《斋居感兴二十首序》:余读陈子昂《感遇诗》,爱其词旨幽邃,音节豪宕,非当世词人所及。如丹砂空青,金膏水碧,虽近乏世用,而实物外难得自然之奇宝。……然亦恨其不精于理,而自托于仙怫之间以为高也。
《后村诗话》:“世人拘目见”、“林居病时久”、“务光让天下”、“吾爱鬼谷子”、“临岐泣世道”等《感遇诗》,皆蝉蜕翰墨畦径,读之使人有眼空四海、神游八极之兴。
《唐诗品汇》:刘须溪云:古诗唯《参同契》似先秦文,他如道家《生神章》、《度人歌》,类欲少异世人者。此诗于音节犹不甚近,独刊落凡语,存之隐约,在建安后自为一家。虽未极畅达,如金如玉,概有其质矣。
《诗薮》:子昂《感遇》,尽削浮靡,一振古雅,唐初自是杰出。盖魏晋之后,惟此尚有步兵馀韵,虽不得与宋齐诸子并论,然不可概以唐人。近世放加贬抑,似非笃论。
《唐诗归》:子昂《感遇》,自为澹古窅眇之音,意多言外,旨无专属,不当逐句求之。又:《感遇》数诗,其韵度虽与阮籍《咏怀》稍相近,身分铢两,实远过之。俗人眼耳贱近贵远,不信也,又;子昂《感遇》诸诗,有似丹书者,有似《易》注者,有似咏史者,有似读《山海经》者,奇奥变化,莫可端倪,真又是一天地矣,又:《感遇诗》,正字气运蕴含,曲江精神秀出;正字深奇,曲江淹密。各有至处,皆出前人之上。
《唐诗选脉会通评林》:周敬曰:正字《感遇》诸篇,以秀韵传其藻采,直追阮籍,是千载埙篪之奏,不可以乏风骨少之。
《唐诗别裁》:《感遇诗》,正字古奥,曲江蕴藉,本原同出嗣宗,而精神面目各别,所以千古。
《艺概·诗概》:曲江之《感遇》出于《骚》,射洪之《感遇》出于《庄》,缠绵超旷,各有独至。
《感遇三十八首》是唐代文学家陈子昂的组诗作品,这组诗是作者有感于平生所遇之事而作,涵盖面极广,大都紧扣时事,针对性极强,富有现实意义。各篇所咏之事各异,创作时间也各不相同,应当是诗人在不断探索中有所体会遂加以纪录,积累而成的系列作品。它们继承了阮籍咏怀诗的余脉,反映了作者的政治理想和对自然社会规律的认识,抨击了武周王朝的腐败统治,同情广大的劳动人民的苦难,抒发自己身逢乱世、忧谗畏讥的恐惧不安,和壮志难酬、理想破灭的愤懑忧伤。