Xiao Tao Qian Ti Shi Shi Liu Shou
效陶潜体诗十六首
Bu Dong Zhe Hou De ,Bu Xi Zhe Gao Tian 。
不动者厚地,不息者高天。
Mo Qiong Zhe Ri Yue ,Chang Zai Zhe Shan Chuan 。
无穷者日月,长在者山川。
Song Bai Yu Gui He ,Ji Shou Jie Qian Nian 。
松柏与龟鹤,其寿皆千年。
Jie Jie Qun Wu Zhong ,Er Ren Du Bu Ran 。
嗟嗟群物中,而人独不然。
Zao Chu Xiang Chao Shi ,Mu Yi Gui Xia Quan 。
早出向朝市,暮已归下泉。
Xing Zhi Ji Shou Ming ,Wei Cui Re Fu Yan 。
形质及寿命,危脆若浮烟。
Yao Shun Yu Zhou Kong ,Gu Lai Chen Sheng Xian 。
尧舜与周孔,古来称圣贤。
Jie Wen Jin He Zai ,Yi Qu Yi Bu Hai 。
借问今何在,一去亦不还。
Wo Mo Bu Si Yao ,Wu Wu Sui Hua Qian 。
我无不死药,兀兀随化迁。
Suo Wei Ding Zhi Zhe ,Xiu Duan Chi Su Jian 。
所未定知者,修短迟速间。
Xing Ji Shen Jian Ri ,Dang Ge Yi Zun Qian 。
幸及身健日,当歌一樽前。
He Bi Dai Ren Quan ,Chi Ci Zi Wei Huan 。
何必待人劝,持此自为欢。
Yi Yi Yu Yue Yin ,Chen Chen Lian Ri Yu 。
翳翳窬月阴,沉沉连日雨。
Kai Lian Wang Tian Se ,Huang Yun An Ru Tu 。
开帘望天色,黄云暗如土。
Hang Lao Hui Wo Yong ,Ji Feng Huai Wo Yu 。
行潦毁我墉,疾风坏我宇。
Peng You Sheng Ting Yuan ,Ni Tu Shi Chang Pu 。
蓬莠生庭院,泥涂失场圃。
Cun Shen Jue Bin Ke ,Chuang Hui Mo Chou Lv 。
村深绝宾客,窗晦无俦侣。
Jin Ri Bu Xia Chuang ,Tiao Wa Shi Ru Hu 。
尽日不下床,跳蛙时入户。
Chu Men Mo Suo Wang ,Ru Shi Hai Du Chu 。
出门无所往,入室还独处。
Bu Yi Jiu Zi Yu ,Kuai Ran Yu Shei Yu 。
不以酒自娱,块然与谁语。
Chao Yin Yi Bei Jiu ,Ming Xin Ge Yuan Hua 。
朝饮一杯酒,冥心合元化。
Wu Ran Mo Suo Sai ,Ri Gao Shang Xian Wo 。
兀然无所思,日高尚闲卧。
Mu Dou Yi Juan Shu ,Hui Yi Ru Jia Hua 。
暮读一卷书,会意如嘉话。
Xin Ran You Suo Yu ,Ye Shen You Du Zuo 。
欣然有所遇,夜深犹独坐。
You De Qin Shang Qu ,An Xian You Yu Xia 。
又得琴上趣,安弦有余暇。
Fu Duo Shi Zhong Kuang ,Xia Bi Bu Neng Ba 。
复多诗中狂,下笔不能罢。
Wei Ci San Si Shi ,Chi Yong Du Zhou Ye 。
唯兹三四事,持用度昼夜。
Suo Yi Yin Yu Zhong ,Jing Xun Bu Chu She 。
所以阴雨中,经旬不出舍。
Shi Wu Du Wang Ren ,Xin An Shi Yi Guo 。
始悟独往人,心安时亦过。
Dong Jia Cai Sang Fu ,Yu Lai Ku Chou Bei 。
东家采桑妇,雨来苦愁悲。
Cu Can Bei Tang Qian ,Yu Leng Bu Cheng Si 。
蔟蚕北堂前,雨冷不成丝。
Xi Jia He Chu Sou ,Yu Lai Yi Yuan Zi 。
西家荷锄叟,雨来亦怨咨。
Chong Dou Na Shan Xia ,Yu Duo La Wei Qi 。
种豆南山下,雨多落为萁。
Er Wo Du He Xing ,Yun Jiu Ben Mo Ji 。
而我独何幸,酝酒本无期。
Ji Ci Duo Yu Ri ,Zheng Yu Xin Shou Shi 。
及此多雨日,正遇新熟时。
Kai Ping Xie Zun Zhong ,Yu Ye Huang Jin Zhi 。
开瓶泻樽中,玉液黄金脂。
Chi Wan Yi Ke Yue ,Huan Chang You Yu Zi 。
持玩已可悦,欢尝有余滋。
Yi Zhuo Fa Hao Rong ,Zai Zhuo Kai Chou Mei 。
一酌发好容,再酌开愁眉。
Lian Yan Si Wu Zhuo ,Han Chang Ru Si Zhi 。
连延四五酌,酣畅入四肢。
Hu Ran Wei Wo Wu ,Shei Fu Fen Shi Fei 。
忽然遗我物,谁复分是非。
Shi Shi Lian Xi Yu ,Ming Ding Mo Suo Zhi 。
是时连夕雨,酩酊无所知。
Ren Xin Ku Dian Dao ,Fan Wei You Zhe Chi 。
人心苦颠倒,反为忧者嗤。
Chao Yi Du Zui Ge ,Mu Yi Du Zui Shui 。
朝亦独醉歌,暮亦独醉睡。
Wei Jin Yi Hu Jiu ,Yi Cheng San Du Zui 。
未尽一壶酒,已成三独醉。
Wu Xian Yin Tai Shao ,Ju Xi Huan Yi Zhi 。
勿嫌饮太少,且喜欢易致。
Yi Bei Fu Liang Bei ,Duo Bu Guo San Si 。
一杯复两杯,多不过三四。
Bian De Xin Zhong Kuo ,Jin Wang Shen Wai Shi 。
便得心中适,尽忘身外事。
Geng Fu Jiang Yi Bei ,Tao Ran Wei Mo Lei 。
更复强一杯,陶然遗万累。
Yi Yin Yi Dan Zhe ,Tu Yi Duo Wei Gui 。
一饮一石者,徒以多为贵。
Ji Ji Ming Ding Shi ,Yu Wo Yi Mo Yi 。
及其酩酊时,与我亦无异。
Xiao Xie Duo Yin Zhe ,Jiu Qian Tu Zi Fei 。
笑谢多饮者,酒钱徒自费。
Tian Qiu Mo Pian Yun ,De Jing Mo Qian Chen 。
天秋无片云,地静无纤尘。
Tuan Tuan Xin Qing Yue ,Lin Wai Sheng Bai Lun 。
团团新晴月,林外生白轮。
Yi Zuo Yin Lin Tian ,Lian Lian San Si Xun 。
忆昨阴霖天,连连三四旬。
Lai Feng Jia Yun Shou ,Bu Jiao Guo Chao Hun 。
赖逢家酝熟,不觉过朝昏。
Si Yan Yu Ji Hou ,Ke Yi Ba Yu Zun 。
私言雨霁后,可以罢余樽。
Ji Dui Xin Yue Se ,Bu Zui Yi Chou Ren 。
及对新月色,不醉亦愁人。
Chuang Tou Can Jiu Ke ,Yu Jin Wei Mi Chun 。
床头残酒榼,欲尽味弥淳。
Xie Zhi Na Yan Xia ,Ju Zhuo Zi Yan Qin 。
携置南檐下,举酌自殷勤。
Qing Guang Ru Bei Biao ,Bai Lou Sheng Yi Jin 。
清光入杯杓,白露生衣巾。
Nai Zhi Yin Yu Qing ,An Ke Mo Ci Jun 。
乃知阴与晴,安可无此君。
Wo You Le Fu Shi ,Cheng Lai Ren Wei Wen 。
我有乐府诗,成来人未闻。
Jin Xiao Zui You Xing ,Kuang Yong Jing Si Lin 。
今宵醉有兴,狂咏惊四邻。
Du Shang You Fu Er ,He Kuang You Jiao Qin 。
独赏犹复尔,何况有交亲。
Zhong Qiu San Wu Ye ,Ming Yue Zai Qian Xuan 。
中秋三五夜,明月在前轩。
Lin Shang Hu Bu Yin ,Yi Wo Ping Sheng Huan 。
临觞忽不饮,忆我平生欢。
Wo You Tong Xin Ren ,Miao Miao Cui Yu Qian 。
我有同心人,邈邈崔与钱。
Wo You Wang Xing You ,Tiao Tiao Li Yu Yuan 。
我有忘形友,迢迢李与元。
Huo Fei Qing Yun Shang ,Huo La Jiang Hu Jian 。
或飞青云上,或落江湖间。
Yu Wo Bu Xiang Jian ,Yu Jin Si Wu Nian 。
与我不相见,于今四五年。
Wo Mo Su De Shu ,Jun Fei Yu Feng Xian 。
我无缩地术,君非驭风仙。
An De Ming Yue Xia ,Si Ren Lai Wu Yan 。
安得明月下,四人来晤言。
Liang Ye Xin Nan De ,Jia Ji Yao Mo Yuan 。
良夜信难得,佳期杳无缘。
Ming Yue You Bu Zhu ,Jian Xia Xi Na Tian 。
明月又不驻,渐下西南天。
Qi Mo Ta Shi Hui ,Xi Ci Qing Jing Qian 。
岂无他时会,惜此清景前。
Jia Yun Yin Yi Jin ,Cun Zhong Mo Jiu Shi 。
家酝饮已尽,村中无酒贳。
Zuo Chou Jin Ye Xing ,Ji Nai Qiu Huai He 。
坐愁今夜醒,其奈秋怀何。
You Ke Hu Kou Men ,Yan Yu Yi He Jia 。
有客忽叩门,言语一何佳。
Yun Shi Na Cun Sou ,Qie Ke Lai Xiang Guo 。
云是南村叟,挈榼来相过。
Ju Xi Zun Bu Zao ,An Wen Shao Yu Duo 。
且喜樽不燥,安问少与多。
Chong Yang Sui Yi Guo ,Li Ju You Can Hua 。
重阳虽已过,篱菊有残花。
Huan Lai Ku Zhou Duan ,Bu Jiao Xi Yang Xie 。
欢来苦昼短,不觉夕阳斜。
Lao Ren Wu Ju Qi ,Ju Dai Xin Yue Hua 。
老人勿遽起,且待新月华。
Ke Qu You Yu Qu ,Jing Xi Du Han Ge 。
客去有余趣,竟夕独酣歌。
Yuan Sheng Yi Bai Jie ,Yan Zi Shi Yi Dan 。
原生衣百结,颜子食一箪。
Huan Ran Le Ji Zhi ,You Yi Wang Ji Han 。
欢然乐其志,有以忘饥寒。
Jin Wo He Ren Zai ,De Bu Ji Xian Xian 。
今我何人哉,德不及先贤。
Yi Shi Xing Xiang Shu ,Hu Wei Bu Zi An 。
衣食幸相属,胡为不自安。
Kuang Ci Qing Wei Qu ,Ju Chu An Ju Xian 。
况兹清渭曲,居处安且闲。
Yu Liu Bai Yu Shu ,Mao Ci Shi Shu Jian 。
榆柳百余树,茅茨十数间。
Han Fu Yan Xia Ri ,Re Zhuo Jian De Quan 。
寒负檐下日,热濯涧底泉。
Ri Chu You Wei Qi ,Ri Ru Yi Fu Mian 。
日出犹未起,日入已复眠。
Xi Feng Man Cun Hang ,Qing Liang Ba Yue Tian 。
西风满村巷,清凉八月天。
Dan You Ji Quan Sheng ,Bu Wen Che Ma Xuan 。
但有鸡犬声,不闻车马喧。
Shi Qing Yi Zun Jiu ,Zuo Wang Dong Na Shan 。
时倾一樽酒,坐望东南山。
Zhi Zhi Chu Xue Bu ,Qian Yi Hu Wo Qian 。
稚侄初学步,牵衣戏我前。
Ji Ci Zi Ke Le ,Shu Ji Yan Yu Yuan 。
即此自可乐,庶几颜与原。
Zhan Zhan Zun Zhong Jiu ,You Gong Bu Zi Fa 。
湛湛樽中酒,有功不自伐。
Bu Fa Ren Bu Zhi ,Wo Jin Dai Ji Shui 。
不伐人不知,我今代其说。
Liang Jiang Lin Da Di ,Qian Qu Qian Mo Cu 。
良将临大敌,前驱千万卒。
Yi Dan Tou He Yin ,Fu Si Xin Ru Yi 。
一箪投河饮,赴死心如一。
Zhuang Shi Mo Bi Shou ,Yong Fen Qi Pao 。
壮士磨匕首,勇愤气咆。
Yi Han Wang Bao Chou ,Si Ti Ru Mo Gu 。
一酣忘报雠,四体如无骨。
Dong Hai Sha Xiao Fu ,Tian Han Yu Nian Yue 。
东海杀孝妇,天旱窬年月。
Yi Zhuo Lei Ji Hun ,Tong Xiao Yu Bu Xie 。
一酌酹其魂,通宵雨不歇。
Xian Yang Qin Yu Qi ,Yuan Tong Jie Wei Wu 。
咸阳秦狱气,冤痛结为物。
Qian Sui Bu Ken San ,Yi Wo Yi Xiao Shi 。
千岁不肯散,一沃亦销失。
Kuang Ci Er Nv Hen ,Ji Bi You You Ji 。
况兹儿女恨,及彼幽忧疾。
Kuai Yin Mo Bu Xiao ,Ru Shuang De Chun Ri 。
快饮无不消,如霜得春日。
Fang Zhi Qu Nie Ling ,Mo Wu Mo Yu Pi 。
方知曲糵灵,万物无与匹。
Yan Xia Ge Xuan Pu ,Feng Bo Xian Ying Zhou 。
烟霞隔悬圃,风波限瀛州。
Wo Qi Bu Yu Wang ,Da Hai Lu Zu Xiu 。
我岂不欲往,大海路阻修。
Shen Xian Dan Wen Shui ,Ling Yao Bu Ke Qiu 。
神仙但闻说,灵药不可求。
Chang Sheng Mo De Zhe ,Ju Shi Ru Fu You 。
长生无得者,举世如蜉蝣。
Shi Zhe Bu Chong Hui ,Cun Zhe Nan Jiu Liu 。
逝者不重回,存者难久留。
Chi Chu Wei Si Jian ,He Ku Huai Bai You 。
踟蹰未死间,何苦怀百忧。
Nian Ci Hu Nei Re ,Zuo Kan Cheng Bai Tou 。
念此忽内热,坐看成白头。
Ju Bei Hai Du Yin ,Gu Ying Zi Suo Chou 。
举杯还独饮,顾影自献酬。
Xin Yu Kou Xiang Yao ,Wei Zui Wu Yan Xiu 。
心与口相约,未醉勿言休。
Jin Chao Bu Jin Zui ,Zhi You Ming Chao Bu ?
今朝不尽醉,知有明朝不?
Bu Jian Guo Men Wai ,Lei Lei Fen Yu Qiu 。
不见郭门外,累累坟与丘。
Yue Ming Chou Sha Ren ,Huang Hao Feng Sou Sou 。
月明愁杀人,黄蒿风飕飕。
Si Zhe Re You Zhi ,Hui Bu Bing Zhu You 。
死者若有知,悔不秉烛游。
Wu Wen Xun Yang Jun ,Xi You Tao Zheng Jun 。
吾闻浔阳郡,昔有陶徵君。
Ai Jiu Bu Ai Ming ,You Xing Bu You Pin 。
爱酒布爱名,忧醒不忧贫。
Chang Wei Peng Ze Ling ,Zai Guan Cai Ba Xun 。
尝为彭泽令,在官才八旬。
Jiu Ran Hu Bu Le ,Gua Yin Zhe Gong Men 。
啾然忽不乐,挂印著公门。
Kou Yin Gui Qu Lai ,Tou Dai Lu Jiu Jin 。
口吟归去来,头戴漉酒巾。
Ren Li Liu Bu De ,Zhi Ru Gu Shan Yun 。
人吏留不得,直入故山云。
Gui Lai Wu Liu Xia ,Hai Yi Jiu Yang Zhen 。
归来五柳下,还以酒养真。
Ren Jian Rong Yu Li ,Bai La Ru Ni Chen 。
人间荣与利,摆落如泥尘。
Xian Sheng Qu Yi Jiu ,Zhi Mo You Wei Wen 。
先生去已久,纸墨有遗文。
Pian Pian Quan Wo Yin ,Ci Wai Mo Suo Yun 。
篇篇劝我饮,此外无所云。
Wo Cong Lao Da Lai ,Qie Mu Ji Wei Ren 。
我从老大来,窃慕其为人。
Ji Ta Bu Ke Ji ,Ju Xiao Zui Hun Hun 。
其他不可及,且效醉昏昏。
Chu Wang Yi Zhong Chen ,Jiang Na Fang Qu Ping 。
楚王疑忠臣,江南放屈平。
Jin Chao Qing Gao Shi ,Lin Xia Qi Liu Ling 。
晋朝轻高士,林下弃刘伶。
Yi Ren Chang Du Zui ,Yi Ren Chang Du Xing 。
一人常独醉,一人常独醒。
Xing Zhe Duo Ku Zhi ,Zui Zhe Duo Huan Qing 。
醒者多苦志,醉者多欢情。
Huan Qing Xin Du Shan ,Ku Zhi Jing He Cheng 。
欢情信独善,苦志竟何成。
Wu Ao Weng Jian Wo ,Qiao Cui Ze Pan Hang 。
兀傲瓮间卧,憔悴泽畔行。
Bi You Er Ci Le ,Dao Li Shen Fen Ming 。
彼忧而此乐,道理甚分明。
Yuan Jun Ju Yin Jiu ,Wu Sai Shen Hou Ming 。
愿君且饮酒,勿思身后名。
You Yi Yan Zhao Shi ,Yan Mao Shen Ji Gui 。
有一燕赵士,言貌甚奇瑰。
Ri Ri Jiu Jia Qu ,Tuo Yi Dian Shu Bei 。
日日酒家去,脱衣典数杯。
Wen Jun He La Ta ,Yun Pu Sheng Cao Lai 。
问君何落拓,云仆生草莱。
De Han Ming Ju Bao ,Tu Bao Wang Zuo Cai 。
地寒命且薄,徒抱王佐才。
Qi Mo Ji Shi Ce ,Jun Men Fa Liang Mei 。
岂无济时策,君门乏良媒。
San Suo Qin Bu Bao ,Chi Chi Kong Shou Hui 。
三献寝不报,迟迟空手回。
Yi You Tong Men Sheng ,Xian Sheng Qing Yun Ti 。
亦有同门生,先升青云梯。
Gui Jian Jiao Dao Jue ,Zhu Men Kou Bu Kai 。
贵贱交道绝,朱门叩不开。
Ji Gui Chong He Shu ,San Sui Han Wei Zai 。
及归种禾黍,三岁旱为灾。
Ru Shan Shao Huang Bai ,Yi Dan Hua Wei Hui 。
入山烧黄白,一旦化为灰。
Cuo Tuo Wu Shi Yu ,Sheng Shi Ku Bu Xie 。
磋跎五十余,生世苦不谐。
Chu Chu Qu Bu De ,Que Gui Jiu Zhong Lai 。
处处去不得,却归酒中来。
Na Hang You Gui Ren ,Gao Gai Si Ma Che 。
南巷有贵人,高盖驷马车。
Wo Wen He Suo Ku ,Si Shi Chui Bai Xu 。
我问何所苦,四十垂白须。
Da Yun Jun Bu Zhi ,Wei Chong Duo You Yu 。
答云君不知,位重多忧虞。
Bei Li You Han Shi ,Weng You Sheng Wei Shu 。
北里有寒士,瓮牖绳为枢。
Chu Fu Sang Zao Zhang ,Ru Wo Luo Niu Lu 。
出扶桑枣杖,入卧蜗牛庐。
San Jian Mo You Huan ,Xin An Ti Yi Shu 。
散贱无忧患,心安体亦舒。
Dong Lin You Fu Weng ,Cang Huo Bian Wu Dou 。
东邻有富翁,藏货遍五都。
Dong Jing Shou Su Bo ,Xi Shi Yu Jin Zhu 。
东京收粟帛,西市鬻金珠。
Chao Ying Mu Ji Suan ,Zhou Ye Bu An Ju 。
朝营暮计算,昼夜不安居。
Xi She You Pin Zhe ,Pi Fu Pei Pi Fu 。
西舍有贫者,匹妇配匹夫。
Bu Qun Hang Lin Chong ,Duan He Zuo Yong Shu 。
布裙行赁舂,短褐坐佣书。
Yi Ci Qiu Kou Shi ,Yi Bao Xin You Yu 。
以此求口食,一饱欣有余。
Gui Jian Yu Pin Fu ,Gao Xia Sui You Shu 。
贵贱与贫富,高下虽有殊。
You Le Yu Li Hai ,Bi Ci Bu Xiang Yu 。
忧乐与利害,彼此不相窬。
Shi Yi Da Ren Guan ,Mo Hua Tong Yi Tu 。
是以达人观,万化同一途。
Dan Wei Zhi Sheng Si ,Sheng Fu Liang He Ru 。
但未知生死,胜负两何如。
Chi Yi Wei Zhi Jian ,Ju Yi Jiu Wei Yu 。
迟疑未知间,且以酒为娱。
Ji Shui Cheng Er Jie ,He Shui Hun Er Huang 。
济水澄而洁,河水浑而黄。
Jiao Liu Lie Si Du ,Qing Zhuo Bu Xiang Shang 。
交流列四渎,清浊不相伤。
Tai Gong Zhan Mu Ye ,Bai Yi E Shou Yang 。
太公战牧野,伯夷饿首阳。
Tong Shi Hao Xian Sheng ,Jin Tui Bu Xiang Fang 。
同时号贤圣,进退不相妨。
Wei Tian Bu Ai Min ,Hu Wei Sheng Dao Liang 。
谓天不爱民,胡为生稻粱。
Wei Tian Guo Ai Min ,Hu Wei Sheng Chai Lang 。
谓天果爱民,胡为生豺狼。
Wei Shen Fu Shan Ren ,Kong Sheng Jing Qi Huang 。
谓神福善人,孔圣竟栖遑。
Wei Shen Huo Yin Ren ,Bao Qin Zhong Ba Wang 。
谓神祸淫人,暴秦终霸王。
Yan Hui Yu Huang Xian ,He Gu Zao Wai Wang 。
颜回与黄宪,何辜早夭亡。
Fu She Yu Zhen Diao ,He De Shou Yan Chang 。
蝮蛇与鸩鸟,何得寿延长。
Wu Li Bu Ke Ce ,Shen Dao Yi Nan Liang 。
物理不可测,神道亦难量。
Ju Tou Yang Wen Tian ,Tian Se Dan Cang Cang 。
举头仰问天,天色但苍苍。
Wei Dang Duo Chong Shu ,Ri Zui Shou Zhong Shang 。
唯当多种黍,日醉手中觞。
暂无
烟霞:一作烟云。
与陶渊明的诗相比,白居易的更具世俗色彩.这是由白居易独特的生活经历及其特定的时代促成的,对于白居易本人来说,从中不仅可以看出他的前期生活及创作的痕迹,也可以预见他后来的文学创作的轨迹.对于时代来说,反映了时代文化趣尚转变的痕迹。作者对酒有着自己独特的体会:面对生死无常的人生,借酒极尽生之乐;煎熬于生之孤独,借酒排遣此种生存的不适;遭受功业难就,借酒淡泊名利;无奈于天命难测,借酒排遣心中愤懑。
《效陶潜体诗十六首》是唐代诗人白居易的作品之一。在《效陶潜体诗十六首》并序中,白居易说:“余退居渭上,杜门不出,时属多雨,无以自娱。会家酝新熟,雨中独饮,往往酣醉,终日不醒。懒放之心,弥觉自得。故得于此而有以忘于彼者,因咏陶渊明诗,适与会意,遂效其体,成十六篇。醉中狂言,醒辄自哂,然知我者,亦无隐焉。”